Το μυστήριο της βάπτισης, εκτός από την ευχάριστη και κοπιαστική πλευρά της οργάνωσής του, έχει και ένα τυπικό-διαδικαστικό κομμάτι στο οποίο πρέπει να δείξετε ιδιαίτερη προσοχή για να μην ταλαιπωρηθείτε.
Για τη βάπτιση
Οι διαδικασίες και τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για να τελεστεί το μυστήριο της βάπτισης του παιδιού σας είναι:
Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης του παιδιού την οποία θα πρέπει να προσκομίσετε στον εφημέριο του ναού της ενορίας σας. Η Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης εκδίδεται από το Ληξιαρχείο του Δήμου που έχετε δηλώσει τη γέννηση του παιδιού.
Σε περίπτωση που κάνετε τη βάπτιση σε άλλη εκκλησία απο αυτή που είναι στην ενορία σας, τότε θα πρέπει να ζητήσετε από τον εφημέριο να μεταβιβάσει την ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού στο ναό που θέλετε να τελεσθεί η βάπτιση.
Στην εκκλησία θα πρέπει επίσης να προσκομίσετε και το Πιστοποιητικό Γέννησης του παιδιού που σας έδωσαν όταν δηλώσατε τη γέννηση του μωρού στο ληξιαρχείο. Το ένα από τα αντίγραφα που σας έδωσαν έχει επάνω την ένδειξη "για τη βάπτιση".
Φυσικά θα πρέπει να έχετε προκαθορίσει εγκαίρως, την ημέρα και ώρα της βάπτισης με τον εφημέριο της εκκλησίας όπου επιθυμείτε να τελέσετε το μυστήριο.
Πριν από τη Βάπτιση οι γονείς μαζί με τον ιερέα συμπληρώνουν σε μια φόρμα τα στοιχεία του ονόματος που θα δοθεί στο μωρό, τα θρήσκευμά του και τα στοιχεία του νονού και των γονέων. Για αυτό καλό θα είναι να έχετε μαζί σας τις αστυνομικές σας ταυτότητες.
Να έχετε επίσης υπόψη σας ότι:
- Ο ανάδοχος του παιδιού δε θα πρέπει να είναι αλλόδοξος ή αλλόθρησκος, ακόμα όμως και εάν είναι ορθόδοξος χριστιανός να μην έχει κάνει μόνο πολιτικό γάμο
- Παιδιά που προέρχονται από γονείς που έχουν τελέσει μόνο πολιτικό γάμο, βαπτίζονται εφόσον ο Ανάδοχος(νονός) εγγυάται την κατήχηση του νεοφωτίστου.
Μετά τη βάπτιση
Ο Ιερέας εκδίδει και σας δίνει μια βεβαίωση - δήλωση βάπτισης την οποία θα πρέπει να καταθέσετε εντός 10 ημερών στο Ληξιαρχείο του τόπου που έχει δηλωθεί η γέννηση του παιδιού. Μαζί θα καταθέσετε ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού.
Σε περίπτωση που το μυστήριο της Βάπτισης τελεστεί εκτός της Ενορίας του Νεοφώτιστου, φροντίστε ώστε η δήλωση της Βαπτίσεως να προσκομιστεί στην Ενορία του Νεοφώτιστου, για να καταχωρηθεί στο οικείο Βιβλίο και στη συνέχεια, να κατατεθεί στο Ληξιαρχείο του Δήμου.
Η δήλωση βάπτισης πρέπει να γίνει εντός 90 ημερών από την τέλεση του Μυστηρίου στο Ληξιαρχείο του Δήμου που ανήκετε. Σε περίπτωση καθυστέρησης επιβάλλεται ένα μικρό πρόστιμο.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ
ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ
Η ονοματοδοσία γίνεται στο Ληξιαρχείο της περιοχής που έχει δηλωθεί η γέννηση του μωρού ή στον τόπο μονίμου κατοικίας των γονέων προσκομίζοντας τη Ληξιαρχική πράξη γέννησης.
Θα πρέπει και οι δύο γονείς να προσέλθουν στο Ληξιαρχείο με τις αστυνομικές τους ταυτότητες ή τα διαβατήριά τους, εντός 60 ημερών από τη γέννηση του παιδιού τους.
Στην περίπτωση που ο ένας εκ των δύο γονέων δεν μπορεί να παραβρεθεί, απαιτείται εξουσιοδότηση. Η εξουσιοδότηση θα έχει το γνήσιο της υπογραφής του γονέα και θα αναγράφεται η ημερομηνία γεννήσεως του παιδιού και το όνομα το οποίο θα δοθεί. Στην περίπτωση που οι γονείς είναι αλλοδαποί το όνομα θα αναγράφεται με ελληνικούς χαρακτήρες.
ΑΓΑΜΗ ΜΗΤΕΡΑ
Σε περίπτωση της άγαμης μητέρας η οποία έχει μόνη της τη γονική μέριμνα, η Βάπτιση μπορεί να τελεστεί μόνο εάν η μητέρα συμπληρώσει Υπεύθυνη Δήλωση του Ν.1599/86, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής της, στην οποία θα δηλώνει ότι: "έχει αποκλειστικά τη γονική μέριμνα, ότι δεν υπάρχει δικαστική απόφαση, η οποία να απονέμει δικαίωμα ασκήσεως γονικής μέριμνας και στον πατέρα του ανήλικου τέκνου. Τέλος, ότι επιθυμεί το παιδί της να βαπτιστεί κατά το Ορθόδοξο δόγμα."
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΚΗΔΕΝΟΝΙΑ
Σε περίπτωση που με δικαστική Απόφαση, την επιμέλεια του παιδιού έχει ο ένας γονέας ή Κηδεμόνας για την τέλεση του Μυστηρίου και την Ονοματοδοσία προϋποθέτεται η ύπαρξη μιας Υπεύθυνης Δήλωσης του ετέρου γονέα ότι συμφωνεί ή στη περίπτωση Κηδεμονίας, αμφοτέρων των γονέων, ότι συμφωνούν.
ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΓΟΝΕΩΝ
Στις περιπτώσεις διαφωνίας των γονέων, για το Βάπτισμα ή την Ονοματοδοσία του παιδιού , μπορεί αυτά να γίνουν κατόπιν Δικαστικής Αποφάσεως. Προσοχή! Δικαστική απόφαση, η οποία αναθέτει μόνο την επιμέλεια του τέκνου, προσωρινή ή μη, στον ένα εκ των δύο γονέων, δεν καλύπτει τον Εφημέριο για την τέλεση Βαπτίσεως.
Για κάθε περίπτωση, πριν το βάπτισμα του ανηλίκου, οι γονείς, με την επίδειξη της αστυνομικής ταυτότητάς τους, ώστε να συγκρίνουν αν είναι ίδια τα στοιχειά τους με τα αναγραφόμενα της Ληξιαρχικής πράξης, υπογράφουν ενώπιον του Εφημερίου για το θρήσκευμα και το όνομα του παιδιού.
ΑΠΟΥΣΙΑ ΓΟΝΕΩΣ
Σε περίπτωση απουσίας του ενός γονέα, ο εφημέριος μπορεί να τελέσει το Μυστήριο του Βαπτίσματος μόνο όταν ο έτερος γονέας προσκομίσει θεωρημένο αντίγραφο είτε της ληξιαρχικής πράξης θανάτου είτε της δικαστικής απόφασης, βάσει της οποίας ο απουσιάζων γονέας θεωρείται ρητώς άφαντος ή έκπτωτος από τη γονική μέριμνα.
Σε περίπτωση απουσίας του ενός γονέα λόγω ευλόγου κωλύματος (ασθενείας, αποδημίας κλπ.), τότε ο Εφημέριος μπορεί να προχωρήσει στην τέλεση του Βαπτίσματος, μόνο όταν υποβληθεί εκ μέρους του γονέα, που λείπει, βεβαίωση από συμβολαιογράφο είτε υπεύθυνη δήλωση με το γνήσιο της υπογραφής του θεωρημένο, ότι συμφωνεί για την βάπτιση του τέκνου κατά το Ορθόδοξο δόγμα και με το συγκεκριμένο όνομα.
ΔΙΑΣΤΑΣΗ Ή ΔΙΑΖΥΓΙΟ
Σε περίπτωση διάστασης των γονέων ή διαζυγίου ή όταν η μητέρα του ανήλικου τέκνου επικαλείται ότι πατέρας του τέκνου είναι άλλος από τον αναγραφόμενο στην Ληξιαρχική πράξη γεννήσεως, ο Εφημέριος 1) οφείλει να αναζητήσει τον πατέρα, το όνομα του οποίου αναγράφεται στην ληξιαρχική πράξη και να λάβει την γραπτή συγκατάθεσή του 2) αν έχει προσβληθεί η πατρότητα ή έχει αναγνωρισθεί το τέκνον εκούσια, ο Εφημέριος μπορεί να δεχθεί ως πατέρα αυτόν, που ορίζει το ληξιαρχείο σύμφωνα με τις νεότερες σημειώσεις και διορθώσεις της ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως.
ΒΑΠΤΙΣΗ ΕΤΕΡΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΘΡΗΣΚΩΝ
ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Στην περίπτωση που Ετερόδοξος ή Αλλόθρησκος θελήσει να ενταχθεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ισχύουν τα εξής:
- Εάν είναι Ρωμαιοκαθολικός, χρίεται διά του Αγίου Μύρου.
- Εάν είναι Προτεστάντης και έχει Τριαδικό Βάπτισμα, χρίεται διά του αγίου Μύρου.
- Εάν είναι Προτεστάντης και δεν έχει Τριαδικό Βάπτισμα, τότε βαπτίζεται κανονικά.
- Εάν είναι αλλόθρησκος (Μουσουλμάνος, Βουδιστής, κλπ.) ή άθρησκος βαπτίζεται.
Για την εν λόγω βάπτιση ετεροδόξων ή αλλοθρήσκων ενηλίκων οι διαδικασίες και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι:
Ο Ετερόδοξος ή Αλλόθρησκος συμπληρώνει Αίτηση Βαπτίσεως, στην οποία καταγράφει όλα τα προσωπικά στοιχεία του (όνομα, διεύθυνση, θρήσκευμα, Χώρα προέλευσης κλπ) στην οποία αναφέρει ότι επιθυμεί να γίνει, Χριστιανός Ορθόδοξος "αβιάστως και ελευθέρως" και την οποία υποβάλλει στον ενοριακό Ναό της περιοχής κατοικίας του.
Ακολούθως, ο Εφημέριος διαβιβάζει την Αίτησή στην Ι. Αρχιεπισκοπή, δηλώνοντας, ότι ο Αιτών επιθυμεί να ενταχθεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία, και εισηγείται να Κατηχηθεί και να Βαπτισθεί.
Η Αρχιεπισκοπή εγκρίνει την Αίτηση και καθορίζει τον Κατηχητή, καθώς και τον χρόνο της Κατήχησης και της Βάπτισης.
Μετά την τέλεση του Βαπτίσματος ο Νεοφώτιστος στην περίπτωση που είναι Έλληνας, καταθέτει τη Βεβαίωση Βαπτίσεως στον Δήμο, όπου είναι εγγεγραμμένος. Σε περίπτωση Αλλοδαπών, ο Νεοφώτιστος κρατά την Βεβαίωση Βαπτίσματος προς πιστοποίηση του Θρησκεύματος όπου θα χρειαστεί.
ΝΗΠΙΑ
- Ετερόδοξοι ή Αλλόθρησκοι γονείς, υποβάλλουν ο καθένας τους μια ξεχωριστή σχετική αίτηση - Υπεύθυνη Δήλωση με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής στον Εφημέριο της Ενορίας της κατοικίας τους στην οποία δηλώνουν ότι επιθυμούν το παιδί τους να βαπτισθεί.
- Σε περίπτωση που στην προσκομιζόμενη Ληξιαρχική Πράξη γεννήσεως υπάρχει συγκεκριμένο όνομα, ο Εφημέριος δεν επιτρέπεται να αλλάξει το δοσμένο όνομα, ούτε να προσθέσει άλλο από το αρχικό, ή σε περίπτωση δύο ονομάτων, να αφαιρέσει το ένα. Εάν οι γονείς ασκούν μεγάλη πίεση στον Εφημέριο για αλλαγή του αρχικού ονόματος, τότε ο Εφημέριος οφείλει να ζητήσει υπεύθυνη Δήλωση ξεχωριστή από τον κάθε γονέα, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής, όπου εκεί ο κάθε γονέας, θα δηλώσει ότι επιθυμεί το παιδί του να βαπτισθεί κατά το Ορθόδοξο δόγμα και να λάβει συγκεκριμένο όνομα. Ο Εφημέριος, επίσης, προειδοποιεί τους γονείς πριν το Βάπτισμα, ότι εφ' όσον στη Δήλωση Βαπτίσεως αναγραφεί άλλο όνομα, διαφορετικό απ' αυτό της Ληξιαρχικής Πράξης, το αρμόδιο Ληξιαρχείο θα τους παραπέμψει στο αντίστοιχο Πρωτοδικείο, προς έκδοση δικαστικής απόφασης, η οποία θα ζητά διευκρίνιση σχετικά με το ποιό από τα δύο ονόματα του παιδιού ισχύει.
- Στην περίπτωση που μόνο ο ένας μόνο γονέας επιθυμεί την Βάπτιση, απαιτείται και προηγείται Δικαστική Απόφαση.
- Απαραιτήτως, πρέπει να υπάρχει Ορθόδοξος Ανάδοχος (Νονός) ο οποίος και θα αναλάβει μεταβαπτισματικά την Κατήχηση του ανηλίκου.